Doe jij ook zo je best?
Menig kind is opgevoed met de woorden: Doe je best kind, meer kun je niet doen!” Dat kreeg ik ook vaak te horen. En dan? Wat is dat dan, je best doen? Ik deed altijd mijn best en vond steeds nieuwe dingen leuk om te leren. Is het dan goed? Soms denk ik wel eens dat generalisten zo worden gemaakt. De energie die vrijkomt bij het ontdekken van nieuwe dingen is groot. Het werkt aanstekelijk om met andere mensen samen te werken, zorgt voor positiviteit en verhoogt creativiteit. Nu merk ik dat coachees vaker last hebben van de voortdurende drive om steeds je best te moeten doen. Het uiterste te geven om resultaat te bereiken? En de beloning aan het eind weegt niet meer op tegen de inspanning. Of is het juist die inspanning die telt?
Enthousiast beginnen
Misschien herken je jezelf hier wel in? Je wilt graag aan nieuwe projecten werken en bent gelijk enthousiast. Met een nieuwe groep mensen brainstormen over het project. Soms begin je wel aan drie nieuwe projecten op een dag. Ja, dat is best veel werk maar je vindt het leuk. Je doet je best om alle ballen tegelijk in de lucht te houden. Dat lukt je niet altijd even goed want je bent alweer gevraagd voor een nieuwe opdracht. Je hoort jezelf vaak zeggen ”shit waar liggen die spullen ook alweer? Of oh dat moet ik nog afmaken, sorry! " Jouw bureau ziet eruit als een ontplofte wasmachine van papier. “Kom je," vraagt jouw collega,” want we kunnen niet zonder jouw creatieve blik.” De chaos nemen ze dan tijdelijk voor lief.
Valkuil
Het enthousiasme wordt een valkuil wanneer je tijdens het project merkt dat het jou te veel tijd en hiermee energie gaat kosten. Het inschatten van tijd en plannen is niet je sterkste kant. Het gevolg hiervan is dat je dan halverwege afhaakt. Je motivatie neemt af en de stemmen in je hoofd weten alweer hoe laat het is. “Zie je wel je doet je best niet, je kunt het niet. Slappeling haak je nu alweer af.” En in plaats van hulp in te schakelen, heb jij laten zien dat jij je best doet. Daar kunnen ze je niet op aanspreken. Het idee dat je je best hebt gedaan is belangrijker voor jou dan dat je succesvol bent.
Ingrijpen
Je zou zeggen dat wanneer je op tijd inziet dat het je te veel word je kunt ingrijpen. Normaal gesproken dan. Iemand die altijd maar zijn of haar best wil doen, doet dat niet meteen. Die gaat eerder door totdat het echt te veel wordt. Het besef komt op het moment dat je weet dat je afspraken niet na kunt komen. Maar je maakt ze wel. Dan wordt het knagende gevoel weer heftiger en de stapels papier op je bureau en mails in je inbox weer groter. De balans is weg en daardoor slurp het jouw energie op.
Nog meer
Omdat je steeds je best doet leidt dat tot meer activiteiten. Het lukt je niet om de bijbehorende taken allemaal op te volgen. Al snel volgt kritiek van collega’s of klanten. Mensen worden ongeduldig en nemen je steeds minder serieus. Het effect hiervan is dat jij uiteraard nog harder je best gaat doen. Dus je gaat meer projecten uitvoeren. Klinkt logisch toch? Zie jij de vicieuze cirkel al ontstaan?
Goed
Wat is er zo goed aan je best doen? Want nu lijkt het alsof je best doen niet goed is. Integendeel zelfs. Ik had het eerder al over creativiteit. Nieuwe ideeën zijn er in overvloed. En je laat anderen ruimte om hun ideeën in te brengen. De spontaniteit die je uitstraalt werkt aanstekelijk op anderen. Die worden spontaan enthousiast over jouw aanpak en ideeën. Dat is bij de start van een opdracht of project ontzettend nuttig. Het gezegde: ”Een goed begin is het halve werk” gaat in dit verband heel goed op. Bij veranderingsprocessen is dat bijvoorbeeld erg goed voor een team. Je merkt dat het team dan erg bouwt op die persoon.
Iemand die zijn best doet heeft positieve eigenschappen zoals:
- bruist van ideeën
-
heeft veel energie
- veel verschillende interesses
- creativiteit
- spontaniteit
- leeft in het hier en nu
- inspireert
Wat meer aandacht mag krijgen is:
- doorzettingsvermogen
- het denken in stappen
- plannen
- doseren van energie
- het maken van duidelijke afspraken
- taken helemaal afmaken
- doelen stellen
Routine
Nu heeft een “doe je best type-mens" een broertje dood aan routine. Dat echt afmaken van opdrachten kan namelijk best saai worden. En er zijn zoveel andere interessante zaken. Breed georiënteerde interesse noemen ze dat. En dat leidt dan tot, ik noemde het al eerder, niet afgemaakte opdrachten. Om dit te voorkomen zijn er een aantal oplossingen die helpen om niet in deze valkuil te stappen.
Structuur
Ten eerste zorg voor structuur in jouw werkwijze. Het leven in het hier en nu is fantastisch, maar er worden ook resultaten verwacht. Plan daarom jouw activiteiten en neem de tijd om goed stil te staan wanneer en hoe je de taken gaat invullen. Wanneer heeft te maken met jouw beschikbare uren. Met hoe bedoel ik, of je dat alleen gaat doen of samen met een collega. Mijn tip kies bij voorkeur een persoon die een perfectionistische inslag heeft. Daar leer je van om door te zetten tot het goed genoeg is. Als je dat doet heeft het als bijkomend voordeel dat jouw zelfvertrouwen toeneemt.
Leren
Eerder sprak ik over wat dan je best doen is. Wanneer is het goed genoeg? Stel jij bijvoorbeeld prioriteiten bij de taken die je hebt? Wanneer mag het klaar zijn en voor wie is het? Ja mag. Dat moeten, moet nu maar eens afgelopen zijn. Voordat je weer iets nieuws voorgeschoteld krijgt denk dan eerst na of je het wel wilt. Past het bij je en ben je vaardig genoeg om het uit te voeren. En stel je voor welke stappen je dan maakt hoe je opdracht uitvoert, maar ook beëindigt. En evalueer dan ook je opdracht. Op die manier krijg je een beter inzicht wat je zelf bijdraagt aan het project. En zo leer je wat je beter wel en niet kunt aanpakken.
Vraag hulp
Zorg ook dat je weet wie je het best om hulp kunt vragen. Als je het saai vindt om de cijfers te controleren en jouw collega vindt dat juist tof, nou laat die het dan uitvoeren. Dan kun jij jouw energie kwijt in wat jij gaaf vindt. Zo breng je, door beter samen te werken, het project naar een hoger niveau. Een opdrachtgever merkt dit dan ook. Samen kun je het succes vieren. Dat is belangrijk omdat daarmee het resultaat belangrijker voor je wordt. Succes voelt goed en smaakt naar meer.
Anders mag
Ik begon dit blog met de woorden: “Doe je best kind, meer kun je niet doen!” Van mij hoef je zeker niet meer te doen als je vindt dat jij je best doet. Maar je kunt het wel anders doen, waardoor het tot meer kan uitgroeien. Anders doen door stil te staan bij wat je wilt en hoe je meer structuur in je werk krijgt. Dat zorgt voor het behouden van een hoog energieniveau en jij kan stralen. Dat mag maar het moet niet. Een voldoende is immers een voldoende, nietwaar? Of doe je dan niet goed je best?