“Ik weet het niet meer, ik twijfel overal aan de laatste tijd. En ik heb toch alles gedaan zoals het moet” Hij keek mij radeloos aan. “Vertel jij het mij maar.” Iedereen twijfelt wel eens. Dat lijkt mij heel normaal. Je bent op zoek naar wijsheid, maar wat is wijsheid? Weet jij precies hoe “het” moet? Hoe kun jij het best leven en werken. Wanneer ben je de beste partner of ouder? Twijfel is de eerste stap naar meer zekerheid. En die hebben we allemaal nodig. Toch jammer dat die zekerheid niet bestaat. Twijfel je nu aan mijn gezond verstand? Goed zo. Zelf nadenken is goed. Diep van binnen weet je precies wat je aan die twijfel kunt doen.
Verwachtingen
Twijfel ontstaat door onbalans tussen de wens (of gedachte) en de werkelijkheid. De werkelijkheid is uiteraard discutabel. Bij het nemen van beslissingen speelt de invloed van anderen een grote rol. Hierdoor voel jij meer druk. Jouw werkgever heeft verwachtingen over jouw prestaties op het werk. Een partner heeft verwachtingen over jouw rol in jullie relatie. Het is de vraag of die verwachtingen je vooraf zijn verteld. Is dit niet het geval is de kans groot dat je ze zelf invult. Wanneer dat gebeurt nemen jouw eigen gedachten de overhand. Door twijfel, zeker wanneer die lang aanhoudt, ontstaat onrust. Die onrust in jouw hoofd en lijf wil je voorkomen. Stress en uitputting liggen dan op de loer.
Wie wil je zijn?
Een andere reden voor twijfel is het vervreemden van jezelf. Doordat je focus te veel op de buitenwereld is gericht sta je onvoldoende stil bij wat je zelf écht belangrijk vindt. Daardoor draaien de radertjes in jouw hoofd overuren. Waarom twijfel je? Stel jezelf de vraag of de beslissing die je wilt nemen past bij jouw waarden en normen. Is het wie jij wilt zijn? Vertrouw op je gevoel en volg die eerste ingeving. Ik kom daar later nog op terug.
Positieve kant
Het lijkt nu misschien of twijfel hebben slecht is. Mensen hebben vaak een negatieve associatie met twijfel. Zo noemt een coachee van mij zichzelf een echte twijfelkont. Daar kom ik nog op terug. Maar is twijfel zo slecht? Je wilt een juiste beslissing nemen, weloverwogen en met overtuiging. Afhankelijk van de vraag en de impact van de beslissing is het verstandig om hier goed over na te denken. Twijfel houd je scherp. Het afwegen van de voor- en nadelen zorgt voor een goed gevoel wanneer je besluit is genomen. Wanneer je twijfelt over een essentiële zaken in je leven is een snelle beslissing niet gewenst. Dan kun je bijvoorbeeld denken aan het aangaan van verbintenissen. Een nieuwe baan, de aankoop van een huis of samenwonen of trouwen. Dat zijn beslissingen die een grote verandering kunnen betekenen. Het is vrij normaal dat je hierbij twijfels ervaart.
Twijfelkont
Twijfelen over kleine dingen is niet zo erg. Bijvoorbeeld heb ik de deur wel op slot gedaan, staat het raam nog open of weet je niet in welk restaurant je wilt eten. Eerlijk gezegd ik druk zelf ook altijd twee keer op het knopje van de autosleutel. Is dat ongewoon? Misschien wel maar dan weet ik het wel zeker. Beetje neurotisch ja misschien maar ach het is niet dat ik er de hele dag over nadenk. Als je lang twijfelt over allerlei “kleine dingen” dan is dit wel ongewenst. Je ziet het terug in je gedrag. Je gaat meer dan twee keer controleren of het allemaal wel in orde is. Of het klopt. En dan ben je er de hele dag mee bezig zoals bij mijn twijfelkont van eerder.
Motivatie
Om twijfel de juiste plek of functie te geven is het belangrijk om jouw drijfveer te vinden. Die innerlijke stem die je helpt. Die stem die aangeeft waarom jij er bent en wat je belangrijk vindt in je leven. Drijfveren zijn voor iedereen verschillend. Voor de een is het mensen helpen, voor een ander is het sterk zijn of willen winnen. En zo zijn er legio beweegredenen. Wat is jouw drijfveer? Als je dit voor jezelf duidelijk hebt, krijg je hiermee een beter inzicht in jouw gedrag en voorkom je dat je snel in jouw valkuil stapt. Maar wees gerust je stapt er ongetwijfeld toch weer een keer in. Dat is niet erg.
Drie tips
Wat kun je nog meer doen om minder lang te twijfelen. Vooropgesteld dat je dat wilt bereiken.
1) Volg jouw intuïtie. Jouw gevoel geeft aan wat voor jou de juiste keus is. Je voelt het in je hele lijf. Vertrouw hierop.
2) Stop met gelijken met anderen. Je kent hun gedachten niet en zij die van jou niet. Redenen om iets niet of wel te doen is voor iedereen net even ander. En voor de fietsers onder ons er is altijd wel iemand die harder fietst. Dat is ook prima.
3) Vraag eens wat vaker om hulp. Ik preek hier niet voor eigen parochie. Nee vraag het een goede vriend of collega. Ze willen je graag helpen daar ben ik zeker van.
Als laatste opmerking wil ik je zeggen, en ik heb best wel getwijfeld of ik dit moet vertellen, maar ik doe het toch. Benadruk de positieve kant van twijfelen en de stappen die je kunt maken om een goede beslissing voor jou te nemen. Denk in mogelijkheden en vertaal het naar gedrag. Voer het uit en leer van je fouten. Hierover hoef je niet te twijfelen, gewoon doen.