Perfectionisme aanpakken hoeft niet moeilijk te zijn!

Perfectionisme aanpakken?

Jij wilt alles zo goed mogelijk doen. Tegelijkertijd wil je ook graag jezelf zijn. Maar er wordt van alles aan je gevraagd waardoor die twee verlangens kunnen botsen. Voor jouw gevoel komt het er op de een of andere manier niet helemaal uit. Komt dat door de invloed van jouw omgeving of omdat jij zelf gedachten hebt? Meestal staat dit niet los van elkaar. Als onbevangen kind wordt ons verteld om lekker jezelf te zijn. Naarmate je ouder wordt verwachten we steeds meer dat je aansluit bij de gewoonten, gedachten en gedrag van wat in die groep, systeem of maatschappij als normaal wordt gezien. En dat moet dan ook nog wel perfect in balans zijn! Perfectionisme aanpakken is voor een perfectionist niet moeilijk?

Verlangen

In mijn dagelijkse praktijk voer ik regelmatig gesprekken die gaan over het goed willen doen. “Het moet gewoon zo goed mogelijk zijn wat ik ook doe”. Gewoon is een mooi signaalwoord voor mij. Met dit verlangen op zich is wat mij betreft niets mis. Echter, wanneer je hierdoor problemen gaat ervaren in je dagelijks leven, is het een belemmering geworden. Je drang naar perfectionisme zorgt dan voor allerlei problemen. Wie heeft er niet ooit de woorden: “als je maar je best doet, dan is het goed!” gehoord van onze ouders. Een uitspraak die vaak van generatie op generatie wordt uitgesproken. Als motivatie, troost, aanmoediging, onmacht of zelfs gewoonte. Zonder context is het lastig te beoordelen met welke intentie het is bedoeld. En als de intentie onduidelijk is, is een verlangen naar perfectionisme zo geboren. Vaak merk ik dat ze daarnaast ook graag het een ander naar de zin willen maken. Dan is best een lastige cocktail.

Perfectionisme mag

Het (negatieve) effect van deze aanmoedigingen kan zijn dat je het gevoel krijgt dat jij alles ontzettend goed wilt doen. Het positieve is dat je, zeker op korte termijn echt perfect werk aflevert. Je hebt oog voor detail, gaat voor kwaliteit en hebt een hoog verantwoordelijkheidsgevoel. Jouw werkgever of opdrachtgever is super tevreden met jouw daadkracht. Dat streven naar perfectie zie je terug op meer gebieden dan alleen op jouw werk. Perfectionisme aanpakken is niet eenvoudig maar kun je zeker wel leren.

Stel je voor zeg

Er is ook een keerzijde. Doordat je door je perfectionisme ontzettend veel tijd steekt in je werk kun je andere zaken niet doen. Je stelt bijvoorbeeld de oplevering uit omdat het nog niet goed genoeg is. En ja dat zou wel funest zijn voor je. Dat het niet goed is. "Oh stel dat er een fout in het werk zit, dat zal mij niet overkomen." Soms merk je zelf niet eens meer dat je geen fouten meer durft te maken. In het ergste geval zorgt het voor faalangst. En dat falen lukt je dan natuurlijk meteen weer heel goed want zonder fouten leer je toch niets meer? Hou dan je perfectionisme maar eens in balans.

Details

En dus ben je uren bezig met het perfectioneren van je mails, verslagen en verzand je in allerlei onbelangrijke details. Perfect is zonder fouten en alles is onder controle. De ideeën die er zijn over het onderwerp moet je kennen en grondig onderzoeken. En de meningen die anderen hebben moeten uiteraard worden verwerkt en het liefst nog voorzien van oplossingen zodat ze je daar niet op kunnen betrappen. En dan verbaast zijn dat je toch wel erg moe bent na een dag werken. Herkenbaar?

Gezondheid

Wat doe je wanneer jij je zo gedraagt? De kans is groot dat je op je tenen gaat lopen en niks aangeeft aan je omgeving. Aangeven dat je het niet trekt hoort niet bij de perfectie die je nastreeft. Totdat je te moe wordt en je allerlei klachten gaat krijgen. Zou je dan toch niet perfect zijn? Die vraag hoef je eigenlijk niet te stellen. Pas op dat je niet in een burn-out terecht komt. Het voortdurende moeten mag verdwijnen. Dat is de belangrijkste oplossing. Loslaten van onbelangrijke details. Vertrouwen op anderen. Andere eisen aan jezelf stellen en regie nemen. En dat kun je heel erg goed als perfectionist. Maar dan op een gezonde manier.

Wat mag je?

Begin met aan jezelf de vraag te stellen wat echt belangrijk is voor je. Voor je werk en je privéleven. Welke zaken moeten echt aandacht krijgen? Wat zorgt voor positieve energie in je leven. En als perfectionist op je eerste gedachte ingaan. Dat mag jij gewoon doen. Het voorkomt dat je een score gaat geven aan je lijstje, want die kans is groot. Het is voor jezelf ook veel leuker dat je iets mag, in plaats dat je iets moet.

Realistische doelen

Als je weet wat je belangrijk vindt, mag je hier doelen aan stellen. Zo kun je rust creëren in je hoofd om dat je weet waar je het voor doet. Leg je doelen voor aan je collega’s of mensen die je waardeert. Je zal veel de neiging hebben om de lat veel te hoog te leggen. Jouw omgeving kan je daarmee een positieve stimulans bieden door te kijken wat realistisch is.

Valkuil

Aan je doelen voeg je vervolgens acties toe. Dat is niet alleen logisch maar ook heerlijk praktisch en dat vind jij als perfectionist uiteraard heerlijk. Toch? Structuur en een duidelijke planning zodat je weet wanneer je klaar moet zijn. Dan kun je gelijk nieuwe zaken toevoegen zodat je een nog betere ondernemer, werknemer, partner wordt. NEE, niet doen! Nu heb ik je gelijk een valkuil laten zien. Doe dit jezelf alsjeblieft niet aan. Als je tijd wint doordat je realistischere doelen stelt, gebruik die dan niet om meer werk te verzetten. Doe er iets leuks mee want je werkt waarschijnlijk toch al te veel.

Bevraag jezelf

Als echte perfectionist zou je nu denken: “Ja daag, dan moet ik ineens alles loslaten. Dat kan ik niet en met die deadlines die ik nu moet halen gaat het me echt niet lukken.” Ik zeg altijd stel vragen. Stel jezelf de vraag wat er zou gebeuren als het niet lukt. Wat zou het meest verschrikkelijke kunnen zijn dat er dan gebeurt? En neem de ervaring van collega’s mee in je gedachten. Zij hebben dat vast ook al eens meegemaakt. Daar leer je veel van. En in jouw gedachten zijn de consequenties veel erger dan de werkelijkheid laat zien.

Aanpakken en volhouden

Als je al deze stappen hebt gedaan dan is het handig om periodiek te herhalen. Het zorgt voor rust in je hoofd en je traint jezelf om scherp te blijven op de belangrijke zaken. En goed voorbeeld doet volgen. Ik ben ervan overtuigd dat er nog veel meer mensen zijn die met dezelfde uitdaging te maken hebben. Mooi als jij hen kunt inspireren met jouw voorbeeld. Ik hoop dat ik je met deze blog heb geïnspireerd om te zorgen dat jij leert jouw perfectionisme beter onder controle te krijgen. Perfectionisme aanpakken mag.