Beheers jij jouw impulsen?
Dagelijks hebben we allerlei impulsen. Meestal uit verlangen. Verlangens zijn de dromen die we willen bereiken. Voor de een is dat een andere partner, voor de ander een nieuwe baan of een nieuw huis. Het zijn uitingen van een dieper liggende behoefte waar je naar op zoek bent. en die wil je graag realiseren. Toch komt er in de praktijk niet al te veel van terecht. Vaak is de zoektocht nog niet eens begonnen en ze wordt al afgeblazen. Dat komt door de twee verschillende systemen die we gebruiken. Hoe dat werkt en hoe jij je impulsen of prikkels leert beheersen, leg ik je uit in deze blog.
Patronen.
Laat ik beginnen met uit te leggen dat we dagelijks het grootste deel van de dag op onze automatische piloot draaien. Je staat op en slaapwandelend loop je naar de badkamer, doet de bril omhoog of omlaag. De douche gaat aan en je stapt onder de heerlijk warme straal. Je kleedt je aan, ontbijt en gaat aan de slag. En dat doe je dagelijks zonder er echt over na te denken. En zo is dat met veel handelingen. Ander voorbeeld: Je hebt je voorgenomen om vanavond na het werk te gaan sporten. De dag verloopt hectisch, veel nieuwe indrukken en om vijf uur herinner jij je aan jouw voornemen van die ochtend. “Sporten, nou pfff, nu niet. Ik ben moe. Eerst even eten en dan een wijntje.” Na het eten zit je uit te buiken en voor je het weet is het half tien. “Ja nou, dan ga ik morgen wel sporten.” Wel herkenbaar he, jouw beheersing?
Wat moet ik?
Dan heb je na die constatering ook nog een ontevreden gevoel. Weer een obstakel bij de motivatie van jezelf erbij. En dan zegt zo’n vent als ik, je weet wel zo’n coach: “Ja, het verzinnen of bedenken is stap één maar het ook echt doen is stap twee. Met één stap kom je niet vooruit. Dan moet je het wel echt doen.” Wat doe jij als iemand je opdraagt dat je “iets” moet doen? Jij moet nu dit rapport afmaken, zegt je leidinggevende, appellerend op zijn functie. Jij denkt: “Ja daag, ik moet niks pfff!” En mopperend in jezelf begin je er toch aan. Omdat je weet dat je problemen krijgt als je het niet doet. De consequentie van die prikkel zet je aan tot actie.
Ratio.
Er zit spanning tussen wat jij graag wil, namelijk goed werk leveren en wat je manager wil dat je nu doet. Zulke tegenstrijdigheden ervaren we allemaal, in bepaalde mate, gedurende de hele dag. En het zijn vaak activiteiten, die je eerder niet, dan wel mag doen. En je wilt dat nou net zo graag. Tegen beter weten in, omdat je weet dat het niet verstandig is om bijvoorbeeld alleen afspraken te maken met nieuwe potentiële klanten, terwijl de offerte voor de lopende klanten blijft liggen. Die gesprekken met nieuwe klanten zijn nu net wel de reden waarom je dit werk doet. De rationale kant van je weet dat dit niet erg handig is. Uiteindelijk kan het leiden tot ontevreden klanten. Beheersen van impulsen, door je verstand te gebruiken, is minder eenvoudig dan je zou denken.
Systeem ?
Die manier van denken en gedragen heeft te maken met de twee systemen die we hebben waarmee we beslissingen nemen. Systeem één is intuïtief, snel en onbewust. Systeem twee is rationeel, trager en bewust. Wat als ik je vertel dat 95 tot 98% van jouw gedrag met systeem één wordt beslist, geloof je dat? Ik stel dat verandering begint bij bewustzijn. Succes zou ik zeggen! Wanneer je het grootste gedeelte van je dag onbewust doorbrengt, is veranderen toch helemaal onmogelijk? Denk je niet? (dubbele woordgrap). Het meeste van wat je denkt en doet, begint in systeem één. Wanneer het te moeilijk wordt neemt systeem twee het over en neemt uiteindelijk de beslissing. En hoe meer prikkels|(impulsen) je krijgt, hoe vermoeider je wordt. Dat versterkt elkaar. Vraag jezelf maar eens af hoe lang jij je echt goed kunt concentreren. Al een antwoord? Waarschijnlijk kun jij dat wel een uur. Toch? We overschatten onze eigen kwaliteiten nog al eens. Persoonlijk vind ik tien minuten al best een goede prestatie.
Wilskracht.
Dat geldt ook voor onze wilskracht en de mogelijkheden die je hebt om je verlangens te controleren of beheersen. Als ik bijvoorbeeld zeg dat ik best een hele week zonder snacks kan voel ik me heel krachtig. Ik ben mentaal sterk en het is beter voor mijn gezondheid. Gisteren zette mijn vrouw een schaaltje chips op tafel. Gezellig van haar en zij geniet van het verzorgen van ons gezin. Ja, je raadt het al na een paar keer in mijn hoofd niks te gepakt te hebben. Je hebt ook hard gewerkt vandaag he. Het mag best, een klein beetje. Mooie beloning. Of komt het door het gemak? Het staat immers voor mijn neus op tafel. Genoeg impulsen die ik kon beheersen, om te oefenen. Zucht!
Overschatten.
Als jij wilt veranderen zul je bewuster moeten reageren op impulsen. Een grote wilskracht helpt, maar zal de uitdaging niet volledig kunnen volbrengen. Zelfinzicht en acceptatie gaat je wel helpen. We hebben namelijk sterk de neiging onszelf te overschatten. Kijk naar het voorbeeld van het schaaltje chips. Maak de uitdaging daarom niet te groot en wees mild naar jezelf als het een keer niet lukt. Richt je aandacht op zaken die jij wel gerealiseerd hebt. Ook al is het een klein stapje in de gewenste richting. Bijvoorbeeld die eerste opdracht die je binnenhaalt. Die was wel klein. De neiging bestaat om dan jouw eigen prestatie te bagatelliseren. Niet doen, klant is overtuigd, goed gedaan! Je leert en dan gaat het bij die grote opdracht ook lukken.
Realisme.
Dat brengt me wel bij een ander punt, namelijk dat we de neiging hebben om erg optimistisch te zijn. Optimisme is een prima drijfveer om je leven naar in te richten. Controleer wel op jouw optimistische indrukken kloppen. Vraag anderen naar hun oprechte mening over jouw ideeën, acties en gedrag. Op die manier heb je een completer beeld van wat jouw daden en gedrag betekent voor anderen. Zo kun je jouw handelen tegen het licht houden en indien nodig bijsturen. Wees nieuwsgierig en stel vragen op het hart van degene die je daarvoor hebt uitgekozen. Tip: kies mensen die je niet naar de mond praten.
Beheers je impulsen.
Ik heb je beloofd om uit te leggen hoe het komt dat jij sommige impulsen of opwellingen niet kunt onderdrukken. Het systeem naar waar ik verwijs, bedacht door Stanovitch en West, geeft een verklaring van het waarom. Vanuit die verklaring heb ik een aantal tips voor je op een rij gezet. Het is niet zo dat als je deze tips opvolgt, je ineens je impulsen kunt beheersen. Het kost nu eenmaal tijd om ingeslepen patronen en gedachten te veranderen. Ik ben er wel van overtuigd dat het een stuk makkelijk wordt. Je beheerst het pas als je het gaat doen. Je kunt beginnen met:
- Te bedenken wat je verwachtingen zijn. Wat wil je zelf bereiken? Vanuit jouw verlangen.
- Breng je (werk)dag in kaart. Stel je dan de volgende vragen:
Waar krijg jij de meeste energie of voldoening van? Waar zitten mijn valkuilen? (Mijn vooroordeel dat het er meer kunnen zijn.) - Bedenk hierbij oplossingen die niet meteen te veel grote veranderingen als gevolg heeft. En die je gelijk kunt toepassen.
- Vraag anderen je te helpen. Bijvoorbeeld door complimenten te geven of tips die jou helpen je gedachten en gedrag vast te houden.
- Kies de juiste persoon bij het helpen. Dat is afhankelijk van jouw wensen natuurlijk.
Dit zijn een aantal tips die je helpen bij het beheersen van jouw impulsen zodat jij jouw gewenste verandering kunt realiseren. Zelf kun je er natuurlijk veel meer verzinnen. En als je hulp nodig hebt, geef ik je graag een impuls. Misschien wel de goede.